สงสัยกันไหมว่าทำไมหน้าร้อนเรามักได้ยินข่าวไฟไหม้อยู่บ่อย ๆ ?!?

ไฟไหมเป็นภัยที่สามารถเกิดขึ้นได้ไม่เลือกฤดูกาล แต่หากสังเกตดี ๆ จะพบว่า ในช่วงหน้าร้อนเรามักจะได้ยินข่าวไฟไหม้อาคารบ้านเรือน สถานที่ต่าง ๆ รวมถึงไฟไหม้ป่ามากกว่าช่วงอื่น สาเหตุเป็นเพราะช่วงนี้มีปริมาณการใช้ไฟฟ้ามากกว่าปกติ ด้วยความที่อากาศร้อน จึงต้องเปิดแอร์ฉ่ำ ๆ หรือบางบ้านก็เปิดพัดลมควบคู่ไปด้วย ไหนจะเปิดทีวีดูซีรีส์ ชาร์จมือถือ ทำอาหารอีก และหากเครื่องใช้ไฟฟ้าและสายไฟฟ้าเสื่อมสภาพ ก็จะทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าลัดวงจร ซึ่งเป็นสาเหตุยอดฮิตของการเกิดไฟไหม้ นอกจากนี้ หน้าร้อนมีสภาพอากาศแห้งแล้ง เมื่อเกิดเพลิงไหม้ไฟจะลุกลามอย่างรวดเร็ว และยากต่อการควบคุม 

เหตุการณ์ไฟไหม้เป็นสาธารณภัยอันดับต้น ๆ ของไทย โดยสถิติการเกิดอัคคีภัยปี 2566 ที่ผ่านมา มีมากถึง 60.02% ของสาธารณภัยทั้งหมด (ข้อมูลจากกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย) ดังนั้นหน้าร้อนนี้เรามาป้องกันไฟไหม้ ไม่ให้เกิดขึ้นกับบ้านเรากันดีกว่าค่ะ

เช็กสภาพเครื่องใช้-สายไฟฟ้า

หนึ่งในวิธีป้องกันไฟไหม้คือการเช็กสภาพเครื่องใช้ไฟฟ้าและสายไฟฟ้า แม้เครื่องใช้ไฟฟ้าแต่ละชนิดจะมีกำหนดอายุการใช้งานเอาไว้ หรืออย่างสายไฟฟ้าที่มีอายุการใช้งานเฉลี่ย 15-20 ปี แต่ก็ไม่ได้แปลว่าจะเป็นไปตามนั้นเสมอไป เพราะมีหลายปัจจัยที่ทำให้เกิดการชำรุดเสียหายก่อนถึงเวลาอันควร ซึ่งเป็นสาเหตุของไฟฟ้าลัดวงจร

รังสี UV จากแสงแดดเป็นตัวกระตุ้นให้ฉนวนไฟฟ้าหรือพลาสติกที่หุ้มสายไฟกรอบแตกได้เร็ว ความร้อนทำให้ฉนวนไหม้หรือละลาย จึงควรใช้สายไฟที่ทนทานต่อความร้อนได้ดี ความชื้นก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้สายไฟเสื่อมสภาพ เช่น จุดต่อสายไม่มีฉนวนหุ้ม และโดนละอองฝน หรืออยูในบริเวณที่มีความชื้น ตัวนำทองแดงก็จะถูกกัดกร่อนและเกิดสนิม

เพื่อป้องกันไฟไหม้จากไฟฟ้าลัดวงจร จึงไม่ควรชะล่าใจและคอยสังเกตเครื่องใช้ไฟฟ้าและสายไฟฟ้าอยู่เสมอ โดยไม่ต้องรอให้ถึง 10 ปี 20 ปี ที่สำคัญพยายามรักษาสภาพของพวกนี้ให้ดีที่สุด ไม่มองข้ามคำเตือนในฉลากของผลิตภัณฑ์ รวมถึงติดตั้งหรือวางไว้ในบริเวณที่เหมาะสม 

อย่าลืม! ปิดแก๊สหลังใช้งาน

อีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดไฟไหม้บ้านอยู่บ่อยครั้งคือลืมปิดแก๊สหุงต้ม เพราะฉะนั้นหลังจากใช้งานเสร็จแล้วต้องปิดวาล์วแก๊สให้สนิท อีกทั้งคอยดูแลรักษา และใช้งานอย่างถูกวิธี เช่น ควรตั้งถังแก๊สห่างจากเตาไฟอย่างน้อย 1.5 เมตร ไม่ตั้งเครื่องใช้ไฟฟ้าที่อาจก่อให้เกิดประกายไฟไว้ใกล้ถังแก๊ส และตั้งถังแก๊สบนที่ราบและแข็ง ไม่ตั้งในบริเวณที่เปียกชื้น

ไม่จุดธูปเทียนทิ้งไว้ตอนไม่อยู่บ้าน

ไฟไหม้จากการจุดธูปเทียนทิ้งไว้ตอนไม่อยู่บ้านก็เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่มักเกิดขึ้นบ่อย ๆ เช่นกัน ดังนั้นก่อนออกจากบ้านต้องเช็กให้ดีว่าได้จุดธูปเทียนทิ้งไว้หรือเปล่า เพราะบางทีลมพัดธูปเทียนล้ม หรือเกิดประกายไฟไปติดวัตถุไวไฟ ก็จะทำให้ไฟไหม้ได้ 

หรือไม่อาจเปลี่ยนมาใช้ธูปเทียนไฟฟ้าแบบเสียบปลั๊กแทน เพราะน้ำหนักของอุปกรณ์มีมากกว่าธูปเทียนของจริง มีโอกาสที่จะถูกลมพัดจนล้มลงได้น้อยกว่าธูปเทียนจริง หรือถ้าล้มก็ไม่ติดไฟอยู่ดี ยังไงก็ตาม ธูปเทียนแบบเสียบปลั๊กก็ยังเป็นเครื่องใช้ไฟฟ้าอยู่ดี แม้จะเสี่ยงน้อยกว่า แต่ก่อนออกจากบ้านก็ควรปิดสวิตช์ทั้งหมด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดไฟฟ้าลัดวงจร 

ติดตั้งเครื่องตัดไฟรั่ว 

ป้องกันไฟไหม้ด้วยการติดตั้งเครื่องตัดไฟรั่ว (RCD) เครื่องตัดไฟฟ้าอัตโนมัติที่จะตัดวงจรเมื่อกระแสไฟฟ้าไหลผ่านสายเฟสและสายนิวทรัลมีค่าไม่เท่ากัน ซึ่งเครื่องนี้ช่วยป้องกันอันตรายจากการถูกไฟฟ้าดูด ป้องกันการเกิดไฟไหม้จากเหตุไฟฟ้ารั่วในวงจรไฟฟ้าหรือเครื่องใช้ไฟฟ้า อีกทั้งสามารถตรวจสอบได้ด้วยว่าจุดใดมีกระแสไฟฟ้ารั่วลงดิน เพื่อที่จะได้แก้ไขต่อไป

ติดตั้งเครื่องตรวจจับควันไฟในบ้าน

อีกหนึ่งวิธีป้องกันไฟไหมคือการติดตั้งเครื่องตรวจจับควันไฟ หลายคนคงเคยเห็นเครื่องนี้ตามห้างสรรพสินค้า ร้านค้า โรงแรม คอนโด ฯลฯ แต่ไม่ค่อยเห็นติดตั้งในบ้านเท่าไรนัก ซึ่งจริง ๆ แล้วเครื่องตรวจจับควันไฟก็จำเป็นสำหรับการติดตั้งในบ้านเหมือนกัน เพราะหากเกิดเหตุฉุกเฉินเกี่ยวกับไฟขึ้น เครื่องนี้จะตรวจจับควันได้อย่างรวดเร็ว และส่งสัญญาณแจ้งเตือนให้เราให้รีบแก้ไข หรือหนีออกจากพื้นที่ได้ทันท่วงที

น้ำท่วมสิบครั้งยังไม่เท่าไฟไหม้ครั้งเดียว เพราะน้ำท่วมยังสามารถขนย้ายสิ่งของทัน แต่ไฟไหม้ทุกอย่างถูกทำลายจนไม่เหลือซาก…เพื่อไม่ให้เกิดความเสียหายต่อทรัพย์สิน และเกิดการสูญเสียใด ๆ จากเหตุไฟไหม้ จึงต้องป้องกันภัยอย่างเคร่งครัด

 

อีกทั้งการแก้ไขสถานการณ์หลังเกิดไฟไหม้ก็สำคัญไม่แพ้กัน ทุกบ้านจำเป็นต้องติดตั้งถังดับเพลิง และบันทึกเบอร์สายด่วนดับเพลิงในมือถือหรือจดแล้ววางไว้ในที่ที่สังเกตได้ง่าย เพื่อรีบแก้ไขหากเกิดเหตุขึ้นมาจริง ๆ 

บทความที่เกี่ยวข้อง

5 ข้อเช็กบ้านให้ปลอดภัย ก่อนหยุดยาววันสงกรานต์

5 ภาชนะต้องห้าม เข้าไมโครเวฟไม่ได้

รวมวิธีป้องกันไฟฟ้าลัดวงจร ปลอดภัยทั้งคนและบ้าน

ประกันอัคคีภัย แท้จริงแล้วคุ้มครองอะไรบ้าง?